SCCIALE Bellum

SCCIALE Bellum

Historicis dictum est, quod Romanis, cum plerisque Italiae popelis, Etruscis, Latinis, Sabinisque; item cum Marsis, Pelignis, Vestinis, Marrucinis: hosque sequutis Picentibus, Frentanis, Hirpinis, Pompeianis, Venusinis, Appulis, Lucanis, Samnitibus, et quidquid populorum ultra Lirim usque ad sinum Adriaticum habitabat, incercessit, T. Caesare et Rutiliô Lupô Consulib. quibus eius belli imperium a Populo Rom. datum fuit. Descripserunt illud, Epitome Livii 71. et seqq. Appian. de bell. Civil. l. 1. Auctor de Vir. illustr. c. 63. et 75. Val. Max. l. 8. c. 6. ex. 4. Augustin. de Div. Dei l. 3. c. 17. et 26. Plin. l. 33. c. 1. Eutropius l. 5. c. 1. Orosius l. 5. c. 18. quicum Appiano belli huius Ducem Q. Popedium Silonem sacit, Euseb. lib. Tempor. Solin. c. 2. Plutarchus Sullâ, Strabo l. 5. Florus l. 3. c. 18. ubi civile potius fuisse bellum contendit, quippe quum Populus Roman. Etruscos, Latinos Sabinosque miscuerit, et unum ex omnibus corpus secerit, Alii. Lucullus etiam, celeberrimus ille Imperator eius historiam Graece composuisse legitur, apud Plut. in eo c. 2. ut Luceius Latine, apud Ciceronem Ep. Familiar. l. 5. Ep. 12. quibus adde Dion. Sic. l. 37. et Iustin. l. 38. c. 4. qui marsicum a belli auctoribus vocat. Strab. l. 5. Dicebantur autem Socii, seu Latini nominis Socii, populi illi, qui, cum aliquid ex foedere Populo Romano deberent, in coeteris liberi erant, suamque Remp. suas Leges, suos Magistratus habebant: itaque Senatûs PQ. in iis Oppidis, ut in liberis Civitatibus, memoriam observamus usurpatam. Princeps istiusmodi populi Amicus et Socius Senatus et Populi Rom. dicebatur. Caruisse autem tales iure Civitaris Romanae, illud argumento est, quod multos ex illis nominatim civitate donatos fuisse, legimus. Vide Sigonium de Iure Ital. l. 1. c. 1. Horum, ut et Provinciarum causâ, cum primum Repetundarum quaestio instituta fuisset, adversus praetores, Quaestores, Legatos, coeterosque, Lex Socialis a Cicer. in Verrem vocata est: primusque M. Porcius Cato, cum ex Praetura Sardiniam obtineret, sumptus, quos in cultum Praetorum Socu facere soliti erant, circumcidit aut sustulit: post quem, crescente indies Magistratuum libidine, ut novâ Lege opus non esset Sociis, certum ad quem illi confugerent, Praetorem constituit L. Calpurnius Piso Tribun. Pl an. Urb. Cond. 604. L. marciô Censorinô, M. Maniliô Consulib. Sic igitur in cultum Praetorum sumptus facere tenebantur Socii: Ab iisdem quoque aurum exigebatur coronarium, i. e. coronae primum Imperatoribus, ob honorem Triumphi, mitti solitae, quarum locô aurum postea datum est, et in aliis quoque causis exigi coeptum, vide tit.Cod. l. 10. de Auro coronario et Lipsium de magnit. Rom. l. 2. c. 9. Id autem, non a superatis modo hostibus, sed et a Sociis fuisse exactum, docet Ael. Spartian. Antonino Pio, c. 4. Aurum coronarium, quod adoptionis suae causâ oblatum fuerat, Italicis totum Provincialibus medium reddidit. Sic idem in Adriano, c. 32. Aurum coronarium italiaeremisit. Porro Romanis suô sumptu militabant: Unde cum universus Exercitus Romanus in duas partes esset divisus, Legiones et Auxilia; quorum discrimen explicat Vegetius l. 2. in Legionibus militabant cives Romani ingenui: Auxilia dicebantur ii milites, qui a Sociis vel foederatis gentibus mittebantur, Polyb. l. 6. Hi, tamquam levis armatura, Legionibus in acie iungebantur, erantque deteriori iure, quam Legionarii milires. Id. Hinc itaque, quae capiebant, faciebant sua: Sic Latisi in partem praedae aequam iis in bellis, quae populi Rom. gerebantur auspiciis, admissi sunt. Vide Liv. l. 4. et

24. Sic Aetoli, in bello, quod gerebant adiutoribus Romanis, urbes quidem et agros sibi servabant, caprivos autem et res mobiles concedebant Romanis: Similiter, post victoriam de Ptolemaeo, partem praedae Atheniensibus Demetrius dedisse legitur, Plut. Demetrio, Liv. l. 28. etc. Vicissim vero Sociis a Romanis auxilia ferebantur, ut modo de Aetolis visum: cuius praetextu non raro oppressi, in subditorum vicem transierunt. Sic Latini querebatur, sub umbra foederis Romani servitutem se pati: Sic Aetoli, vanam speciem et inane nomen libertatis: Achaei postea, foederis specie iam esse precariam servitutem: et apud Tacitum, Civilis Batavus, neque enim Societatem, ut olim, sed tamquam mancipia haberi, et alibi, Miseram servitutem falso pacem vocari, dicebant. Vide Hug. Grotium de Iure Pacis ac Belli l. 1. c. 3. Fuêre autem ex Sociis, qui et Fratres Consanguineique Pop. Rom. speciali indultu appellati sunt: Quemadmodum Aedui, quos non tantum Socios et Amicos Populi Rom. sed et Fratres Consanguineosque saepenumero appellatos, multaque Senatusconsulta honorifica in eos facta esse, ait Caesar, l. 1. Bell. Gall. c. 33. De iisdem Eumenius in grat. act. Constantino Aug. primos omnium inter Galliae Gentes; Tacitus Annal. l. 11. c. 25. Solos Gallorum, plurimis Senatusconsultis Fratres Popul. Rom. vocatos esse, tradunt: Additque Tacitus, Senatorum quoque in Urbe ius adeptos esse etc. Quomodo ex civitatibus Sociorum, quae ius sftragii, ut dictum, non habebant, quidam tamen cives ius illud adipisci potuerint, discimus ex Lege, cuies exemplum habemus apud Liv. l. 41. c. 8. ubi ait: Lex Sociis, ac nominis Latini, qui stirpem ex sese domi relinquerent, dabat, ut cives Romani fierent, qui in Latinis Coloniis Magistratum gessissent. Iisdem lege Serviliâ ius dabatur civitatem assequendi, in locum eius, quem accusandô damnâssent Repetundarum. Vide Cicer. pro Balbo et Rosin. Antiqq. l. 6. c. 17. aliquid etiam infra voce Socii. etc.